Πρόγραμμα Άργος για την ευζωία των ζώων συντροφιάς

Πρόγραμμα Άργος για την ευζωία των ζώων συντροφιάς 

Κατατέθηκε το βράδυ της Δευτέρας 8/9/2021 στην εθνική αντιπροσωπεία από το Υπουργείο Εσωτερικών το σχέδιο νόμου υπό τον τίτλο «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα Άργος».

Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, βασικός στόχος του νέου πλαισίου είναι, να διασφαλιστεί η ευζωίας όλων των ζώων συντροφιάς, αλλά και να περιοριστεί ο πληθυσμός των αδέσποτων ζώων, μέσω ενός νέου αποτελεσματικού συστήματος υιοθεσίας και ενός νέου πλαισίου αναπαραγωγής με κανόνες.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι ο κηδεμόνας ενός σκύλου ή μίας γάτας υποχρεούται να προβεί σε στείρωση εντός έξι μηνών από την απόκτησή του, εφόσον το ζώο είναι άνω του ενός έτους, προκειμένου να αποφευχθούν οι ανεπιθύμητες γέννες.

Ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα παράκαμψης αυτής της υποχρέωσης, εφόσον έχει αποσταλεί δείγμα γενετικού υλικού (DNA) του ζώου στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων, το οποίο προβλέπεται να συσταθεί στην Ακαδημία Αθηνών.

Παράλληλα, διευρύνεται ο κατάλογος των πράξεων που περιλαμβάνονται ρητά στη διάταξη περί κακοποίησης ζώων, εισάγονται πρόστιμα για τις νέες παραβάσεις, ενώ τα υπάρχοντα πρόστιμα για σημαντικές παραβάσεις, αυστηροποιούνται σημαντικά.

Προβλέπονται επίσης, εκπαιδευτικά προγράμματα και ενημερωτικές δράσεις για τη βελτίωση της εκπαίδευσης και ενημέρωσης όλων όσοι συμμετέχουν στην προσπάθεια για την προστασία των ζώων συντροφιάς.

Το σχέδιο νόμου με τίτλο «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα Άργος» θα συζητηθεί στην αρμόδια επιτροπή και στη συνέχεια στην ολομέλεια, με βάση τον προγραμματισμό της Βουλής.

Τι αφορά το νέο σχέδιο νόμου;

Το νέο σχέδιο νόμου έχει ως στόχο τον ριζικό ανασχεδιασμό της φιλοσοφίας διαχείρισης των αδέσποτων, αλλά και των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς.

Στόχος είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος διαχείρισης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, κυρίως σκύλων και γατών, το οποίο θα οδηγήσει στη μείωση του πληθυσμού τους, μέσω ενός νέου αποτελεσματικού συστήματος υιοθεσίας και εφαρμογής στείρωσης στο σύνολο του πληθυσμού τους.

Παράλληλα εισάγει ένα πλήρες πλαίσιο υπεύθυνης διαχείρισης των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς ώστε να διασφαλίζεται η ευζωία τους και η αρμονική συμβίωση με το περιβάλλον.

Βάσει στατιστικών, σχεδόν τα μισά νοικοκυριά στη χώρα, έχουν τουλάχιστον ένα ζώο συντροφιάς. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι άφορά πολλούς πολίτες. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα έχει, δυστυχώς, έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς αδέσποτων ζώων συντροφιάς, τόσο στον αστικό ιστό αλλά και στην περιφέρεια.

Ποια θεωρούνται ζώα συντροφιάς και τι δεν ρυθμίζει το νομοσχέδιο;

Το Σ/Ν αφορά πρωτίστως τα ζώα συντροφιάς. Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό 2016/429, ως ζώα συντροφιάς θεωρούνται οι σκύλοι, οι γάτες, τα διακοσμητικά υδρόβια ζώα, τρωκτικά, κουνέλια και πτηνά, τα οποία δεν προορίζονται για παραγωγή τροφίμων, όπως χάμστερ, ινδικά χοιρίδια, καναρίνια και παπαγάλοι.

Στα παραπάνω, δεν περιλαμβάνονται ενδεικτικά κότες, γαλοπούλες, πάπιες, χήνες, περιστέρια και ιπποειδή. Επομένως, οι αρμοδιότητες για τα υπόλοιπα ζώα, καθώς και για τα παραγωγικά ζώα και τη διαχείρισή τους, παραμένουν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Πάντως, οι αυστηρές διατάξεις που εισάγονται σχετικά με τη κακοποίηση των ζώων περιλαμβάνουν όλα τα ζώα και διασφαλίζουν την απόλυτη προστασία της ευζωίας τους.

Η αρμοδιότητα στο Υπουργείο Εσωτερικών από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Όπως προκύπτει από το Σ/Ν, κεντρικό ρόλο στη διαχείριση του προγράμματος των δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων έχουν οι δήμοι. Για τον λόγο αυτό, το Υπουργείο Εσωτερικών, ως αρμόδιο για την αυτοδιοίκηση, αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο, καθώς και την αρμοδιότητα για τα ζώα συντροφιάς ώστε να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός.

Παρ’ όλα αυτά, οριζόντιες πολιτικές που αφορούν τα θέματα υγείας των ζώων, ανεξαρτήτως αν είναι ζώα συντροφιάς ή όχι και την προστασία της δημόσιας υγείας από τις ζωονόσους, παραμένουν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, γεγονός το οποίο είναι απολύτως σύμφωνο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αλλά και τη διεθνή πρακτική.

Παράλληλα δρομολογούνται άμεσα, μέσω ΑΣΕΠ, προσλήψεις νέων επιστημόνων στο Υπουργείο Εσωτερικών, οι οποίοι θα απασχοληθούν αποκλειστικά με τα θέματα των ζώων συντροφιάς.

Το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς

Διαβάζοντας τον νόμο, φαίνεται να υπάρχουν πολλά μητρώα και πολλές διαδικασίες. Αυτό δημιουργεί την εντύπωση ότι υπάρχει γραφειοκρατία και ότι μπορεί να αποβεί εις βάρος των ζώων συντροφιάς.

Όμως κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ισχύει, καθώς αξιοποιούνται πλήρως οι νέες τεχνολογίες προς όφελος των ζώων συντροφιάς, δεσποζόμενων και αδέσποτών. Έτσι, δημιουργείται ένα νέο πλήρες πληροφοριακό σύστημα, το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ), στο οποίο περιλαμβάνονται τα εξής υπομητρώα:

• Υπομητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης Ζώων Συντροφιάς. Πρόκειται για μία μετεξέλιξη και βελτίωση της ήδη υπάρχουσας βάσης δεδομένων που τηρείται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σε αυτήν τηρείται το σύνολο των δεσποζόμενων και αδέσποτων σκύλων και γατών, μαζί με τα στοιχεία του ιδιοκτήτη – κηδεμόνα τους. Πλέον στο υπομητρώο θα καταγράφονται και τα ιατρικά και κλινικά δεδομένα των ζώων, καθώς και λοιπά κρίσιμα στοιχεία, ώστε αυτά να είναι άμεσα προσβάσιμα και από τον ιδιοκτήτη αλλά και από οποιονδήποτε κτηνίατρο σε όλη τη χώρα εφόσον υπάρξει ανάγκη.
• Υπομητρώο Φιλοζωϊκών Σωματείων και Οργανώσεων. Εκεί καταχωρούνται όλα τα αναγνωρισμένα και νομίμως λειτουργούντα φιλοζωικά σωματεία ώστε να υπάρχει ξεκάθαρη δημόσια εικόνα για τα φιλοζωϊκά σωματεία, τα στοιχεία επικοινωνίας τους και το έργο που επιτελούν σε συνεργασία με τους δήμους. Απαραίτητο στοιχείο για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα διαχείρισης αδεσπότων και στο πρόγραμμα υιοθεσιών είναι η εγγραφή σε αυτό το υπομητρώο.
• Υπομητρώο Καταφυγίων, στο οποίο εγγράφονται όλα τα νομίμως λειτουργούντα καταφύγια σκύλων και γατών της χώρας. Εκεί καταχωρείται η ακριβής τοποθεσία τους, τα στοιχεία επικοινωνίας, ο υπεύθυνος διαχείρισής τους, καθώς και οι ώρες επισκέψεων από το κοινό. Καταφύγια μπορούν να λειτουργούν οι δήμοι, οι σύνδεσμοι δήμων, τα εγγεγραμμένα στο μητρώο φιλοζωϊκά σωματεία και ιδιώτες φιλόζωοι.
• Υπομητρώο Επαγγελματιών και Ερασιτεχνών Εκτροφέων. Για πρώτη φορά γίνεται πλήρης καταγραφή των εκτροφέων ώστε η δημόσια αυτή πληροφορία να είναι στη διάθεση οποιουδήποτε θέλει να αποκτήσει ζώο συντροφιάς, βάζοντας τέλος στο παράνομο εμπόριο ζώων συντροφιάς.
• Αποθετήριο διαβατηρίων. Καταχωρούνται τα διαβατήρια που παρέχονται από τον Πανελλήνιο Κτηνιατρικό Σύλλογο στους κτηνιάτρους με σκοπό τη διάθεσή τους στους ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς.
• Πανελλήνια πλατφόρμα υιοθεσίας αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Ίσως το πιο σημαντικό μητρώο, καθώς σε αυτό, όποιος θέλει να υιοθετήσει έναν αδέσποτο σκύλο ή γάτα, μπορεί να επιλέξει από εκείνα που έχουν καταχωρηθεί. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνεται η διαδικασία υιοθεσίας και ένα αδέσποτο ζώο μπορεί να βρει μια φιλόξενη οικογένεια.
• Υπομητρώο εθελοντικής αιμοδοσίας ζώων συντροφιάς. Πολλές φορές, ένας σκύλος έχει ανάγκη από αίμα προκειμένου να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. Πάντα με βάση τις αρχές της κτηνιατρικής επιστήμης, δημιουργείται αυτό το υπομητρώο, στο οποίο δηλώνονται οι ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς που εθελοντικά επιθυμούν να διαθέσουν τα ζώα συντροφιάς τους για αιμοδοσία.

Ποιοι έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς

Πρόσβαση στο ΕΜΖΣ, έχουν όλοι όσοι χρειάζεται για την επιτυχημένη εφαρμογή του Σ/Ν. Από τους δήμους και τις κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών, τα αρμόδια υπουργεία (Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Προστασίας του Πολίτη, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής), τους κτηνιάτρους της χώρας, έως και τους ιδιοκτήτες των ζώων συντροφιάς για τα ζώα που έχουν στην κατοχή τους.

Με τον τρόπο, αυτό διευκολύνονται οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και επιτυγχάνεται συνεχής βελτίωση των εφαρμοζόμενων πολιτικών, αφού όλα τα συγκεντρωτικά στοιχεία είναι διαθέσιμα στους αρμόδιους στον βαθμό που αυτό είναι απαραίτητο.

Η ταυτοποίηση των ζώων συντροφιάς

Το Σ/Ν εισάγει μία σειρά σημαντικών καινοτομιών, ώστε να επιτευχθεί εξορθολογισμός των διαδικασιών και να γίνει ολιστική διαχείριση των αδέσποτων σκύλων και γατών. Συγκεκριμένα:

• Υποχρεώνονται για πρώτη φορά οι δήμοι να έχουν πλήρες επιχειρησιακό σχέδιο για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς στο οποίο συμπεριλαμβάνεται η παροχή κτηνιατρικής περίθαλψης, η συμμετοχή στην πλατφόρμα υιοθεσιών και η δημιουργία πλαισίου κινήτρων για τη φιλοζωία. Παράλληλα, είναι υποχρεωμένοι να λειτουργούν ή να είναι συμβεβλημένοι με καταφύγιο που λειτουργεί νόμιμα ώστε να φιλοξενούνται εκεί τα ζώα συντροφιάς.
• Επιβεβαιώνεται ότι οι δήμοι είναι αρμόδιοι για την καταγραφή, τη σήμανση και τη στείρωση όλων των αδέσποτων ζώων που βρίσκονται στα όριά τους, αρμοδιότητες για τις οποίες πρέπει να θέτουν σαφείς στόχους.
• Μέσω του προγράμματος «Άργος» χρηματοδοτούνται οι δήμοι για την υλοποίηση των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων, δηλαδή για την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού, όπως οχήματα περισυλλογής αδέσποτων, την κάλυψη του κόστους σήμανσης και στειρώσεών τους, τη δημιουργία καταφυγίων, κτηνιατρείων κλπ.

Εξασφάλιση σωστής διαχείρισης της υιοθεσίας αδέσποτων ζώων συντροφιάς

Η εξασφάλιση της σωστής διαχείρισης της υιοθεσίας αδέσποτων ζώων συντροφιάς από τους Δήμους είναι ένα από τα ζητούμενα που επιλύει το Σ/Ν, καθώς εξασφαλίζει τους απαραίτητους πόρους, διευκολύνει τη δημιουργία νέων σύγχρονων υποδομών και εξορθολογίζει τις διαδικασίες ώστε κανένας δήμος να μην έχει δικαιολογία στην εφαρμογή μίας ολοκληρωμένης πολιτικής για τα ζώα συντροφιάς.

Παράλληλα, για πρώτη φορά εισάγονται δείκτες απόδοσης, οι οποίοι είναι δημόσια αναρτημένοι ώστε να υπάρχει η απαραίτητη λογοδοσία για την αποτελεσματικότητα του προγράμματος αλλά και της διαχείρισης του δημόσιου χρήματος.

Επιπλέον, το Υπουργείο Εσωτερικών μπορεί να επιβάλλει σοβαρές ποινές σε όσους δήμους δεν εφαρμόζουν αποτελεσματική διαχείριση των ζώων συντροφιάς.

Ο ρόλος των φιλοζωϊκών οργανώσεων και των ιδιωτών στο νέο πρόγραμμα

Οι φιλοζωϊκές οργανώσεις, οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στο αντίστοιχο μητρώο, μπορούν να συνεργάζονται με τους δήμους στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του νέου νόμου και να σημαίνουν και να στειρώνουν αδέσποτα ζώα σε συμβεβλημένους με τον δήμο κτηνιάτρους, εφόσον επιθυμούν να γίνεται χωρίς οικονομική επιβάρυνση για τις ίδιες ή σε κτηνιάτρους της επιλογής τους εφόσον θέλουν να καλύψουν το κόστος.

Μάλιστα, για πρώτη φορά, τους δίνεται η δυνατότητα να περισυλλέγουν οι ίδιες και να φροντίζουν αδέσποτα ζώα συντροφιάς ως προσωρινοί ιδιοκτήτες τους, θωρακίζοντας τον ρόλο και το έργο τους. Παράλληλα, μπορούν να συμμετάσχουν στην πανελλήνια πλατφόρμα υιοθεσιών, αναρτώντας αγγελίες για υιοθεσία αδέσποτων ζώων συντροφιάς.

Ομοίως, και οι φιλόζωοι ιδιώτες μπορούν να επωφεληθούν από τα δημοτικά προγράμματα στείρωσης και σήμανσης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, ενώ προβλέπεται ρητά το δικαίωμά τους να φροντίζουν αδέσποτα ζώα και να καταστούν άμεσα ανάδοχοι και, εφόσον το επιθυμούν, ιδιοκτήτες τους, ακολουθώντας μια απλή και ξεκάθαρη διαδικασία.

Επιπλέον, θεσπίζεται ρητά η δυνατότητα των δήμων, να παρέχουν ζωοτροφές και φάρμακα στα φιλοζωικά σωματεία με τα οποία συνεργάζονται, ενώ για πρώτη φορά τα φιλοζωικά σωματεία, που λειτουργούν νόμιμα, μπορούν να είναι δικαιούχοι οικονομικής ενίσχυσης από τον δήμο ή την περιφέρεια.

Η συμβολή του νόμου στο να εξαλειφθούν σκληρές εικόνες από καταφύγια, στον Τύπο και στα κοινωνικά δίκτυα

Πλέον εισάγονται πρόσθετοι κανόνες λειτουργίας, τους οποίους πρέπει να τηρούν τόσο τα δημοτικά όσο και τα μη δημοτικά καταφύγια. Κάθε καταφύγιο διατηρεί, την υποχρέωσή του να έχει κατάλληλες εγκαταστάσεις και συμβεβλημένο κτηνίατρο, ενώ πρέπει να διαθέτει και το απαραίτητο προσωπικό για την καθαριότητα και φροντίδα των ζώων, με 8ωρη, τουλάχιστον παρουσία ημερησίως.

Ορίζονται υποχρεωτικά ώρες επισκέψεων στα καταφύγια, καθημερινές και Σαββατοκύριακα, ώστε να είναι προσβάσιμα από όλους, όπως επίσης και η υποχρέωση τήρησης ενημερωμένης ιστοσελίδας, με όλες τις πληροφορίες για τα ζώα που φιλοξενούνται σε αυτά. Παράλληλα, το υπομητρώο καταφυγίων εξασφαλίζει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία όλων όσοι λειτουργούν καταφύγια, συμπεριλαμβανομένων και των δήμων.

Ο θεσμός του αναδόχου

Αν κάποιος φιλόζωος βρει στον δρόμο ένα αδέσποτο ζώο συντροφιάς, μπορεί να το κρατήσει είτε προσωρινά, ως ανάδοχος, είτε μόνιμα, ως ιδιοκτήτης μετά από υιοθεσία, ενημερώνοντας, πρώτα, μέσω του δήμου του, της φιλοζωικής ή του συμβεβλημένου με αυτούς κτηνιάτρου, το ΕΜΖΣ.

Επίσης, μπορεί να οριστεί ανάδοχος ενός ζώου που δεν μπορεί να φιλοξενηθεί σε καταφύγιο και να το φροντίζει μέχρι την υιοθεσία του. Ο ανάδοχος είναι μία σημαντική καινοτομία του νέου νόμου η οποία αποσκοπεί στην καλύτερη διαβίωση του ζώου συντροφιάς μέχρι την υιοθεσία του. Επισημαίνεται ότι και οι ανάδοχοι δικαιούνται την παροχή ζωοτροφής και φαρμάκων από τους δήμους.

Δεσποζόμενα ζώα και στείρωση

Έχει διαπιστωθεί ότι ένας μεγάλος αριθμός αδέσποτων ζώων προέρχεται κυρίως, από ανεπιθύμητες γέννες δεσποζόμενων ζώων. Είναι υποχρέωση του ιδιοκτήτη – κηδεμόνα ενός δεσποζόμενου ζώου, να μεριμνά για τη σήμανση και τη στείρωσή του.

Ωστόσο, το Σ/Ν παρέχει τη δυνατότητα στον ιδιοκτήτη να μη στειρώσει το ζώο και να επιλέξει, αφού έχει προχωρήσει στην υποχρεωτική «σήμανσή» του, να αποστείλει δείγμα γενετικού υλικού στο εργαστήριο φύλαξης και ανάλυσης DNA ζώων συντροφιάς, που θα τηρείται στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.

Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι ακόμα και εάν εγκαταλειφθεί ένα μη σεσημασμένο ζώο συντροφιάς, θα είναι εύκολο να βρεθεί ο γεννήτοράς του και κατ’ επέκταση ο ιδιοκτήτης του, ο οποίος θα έχει όλες τις προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.

Τι επιδιώκει η κυβέρνηση με το σχέδιο νόμου;

Η κυβέρνηση αποβλέπει στη θεσμοθετημένη συνεργασία μεταξύ κράτους, τοπικής αυτοδιοίκησης, επιστημόνων, φιλοζωικών οργανώσεων και πολιτών, για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των ζώων συντροφιάς και την προστασία των αδέσποτων ζώων. Διαμορφώνεται μία νέα φιλοσοφία, ώστε να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες υποδομές και διαδικασίες σε σύντομο χρονικό διάστημα και μεσοπρόθεσμα να γίνει η αξιολόγηση της πορείας του.

Επισημαίνεται, ότι για πρώτη φορά οι δήμοι μπορούν να δώσουν κίνητρα για τη στείρωση, τα οποία μπορούν να είναι μείωση οικιακών δημοτικών τελών για τους συνεπείς ιδιοκτήτες ζώων αλλά και παροχή voucher για στείρωση σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Τι διασφαλίζει η Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς

Η Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς διασφαλίζει την πλήρη διαφάνεια. Ρητά αναφέρεται  ότι για υιοθεσίες, πλην των εξόδων διατροφής και ιατροφαρμακευτικής κάλυψης απαγορεύεται η καταβολή οποιουδήποτε αντιτίμου.

Ειδικά για τις υιοθεσίες στο εξωτερικό, η νομοθεσία καθορίζει ρητά τις υποχρεώσεις κάθε κράτους μέλους. Με τις διαδικασίες που καθιερώνονται, διασφαλίζεται η συμμόρφωση της χώρας μας με αυτές. Τέλος, είναι σημαντική η καθιέρωση του υπομητρώου εκτροφέων, όπου καταχωρούνται τόσο οι επαγγελματίες όσο και οι ερασιτέχνες εκτροφείς, αποκλείοντας όσους επιτήδειους προβαίνουν σε παράνομο εμπόριο ζώων συντροφιάς.

Οι ποινές για εγκατάλειψη ή θανάτωση νεογέννητου ζώου συντροφιάς

Το νέο σχέδιο νόμου αποσαφηνίζει τον ορισμό της κακοποίησης του ζώου, αναφέροντας αναλυτικά χαρακτηριστικές περιπτώσεις, προς αποφυγή κάθε αμφιβολίας. Το άρθρο 24 προβλέπει ότι ο φόνος και ο βασανισμός των ζώων, με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης, επικίνδυνης για την υγεία τους, ιδίως με δηλητηρίαση, στραγγαλισμό, απαγχονισμό, πνιγμό, πρόκληση εγκαύματος, θερμοπληξία, ηλεκτροπληξία, κρυοπαγήματα, σύνθλιψη, ακρωτηριασμό (μη θεραπευτικό), πυροβολισμό (πρόκληση τραύματος ή/και θάνατος ζώου), ο εκούσιος τραυματισμός (βαριά, επικίνδυνη σωματική βλάβη), οι μάχες μεταξύ ζώων, η κτηνοβασία και η σεξουαλική κακοποίηση ζώου με χρήση αντικειμένων για τη σαδιστική ευχαρίστηση του δράστη, είναι σοβαρές παραβάσεις κακουργηματικού χαρακτήρα και έχουν, εκτός από ποινικές και σοβαρές διοικητικές κυρώσεις.

Άλλωστε η κυβέρνηση μετέτρεψε σε κακούργημα τον βασανισμό του ζώου (νόμος 4745/2020). Οι ποινές για τη θανάτωση είναι κάθειρξη έως 10 έτη και χρηματική ποινή που υπολογίζεται ότι μπορεί να ανέλθει έως 50.000 ευρώ, ενώ παράλληλα, προβλέπεται και διοικητική κύρωση, δηλαδή πρόστιμο από 30.000 έως 50.000 ευρώ ανά ζώο και περιστατικό.

Επίσης, η κακή και η βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου, όπως ο δραστικός περιορισμός της φυσιολογικής κίνησής του, οι μη επιτρεπτές μέθοδοι εκπαίδευσης, η μη προβλεπόμενη εργασία για το είδος του ζώου, η μη σύννομη αναπαραγωγή και ο εκούσιος τραυματισμός με απλή σωματική βλάβη, θεωρούνται κακοποίηση και τιμωρούνται, όπως και η εγκατάλειψη, με φυλάκιση από 1 έως 5 έτη και χρηματική ποινή που υπολογίζεται ότι μπορεί να ανέλθει έως 18.000 ευρώ, ενώ, παράλληλα, προβλέπεται και διοικητικό πρόστιμο ύψους 5.000 έως 15.000 ευρώ για κάθε ζώο, ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος.

Παράλληλα, για να περιοριστεί το φαινόμενο εγκατάλειψης ζώων συντροφιάς, θεσπίζεται ειδική διαδικασία για όποιον ιδιοκτήτη θέλει να παραδώσει το ζώο συντροφιάς του, με υποχρεωτική προηγούμενη ανάρτηση αγγελίας στην Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων, σε συνεργασία με τον οικείο Δήμο.

Οι ποινές για τις φόλες

Η δηλητηρίαση ενός ζώου εντάσσεται στις κακουργηματικού χαρακτήρα παραβάσεις και επιφέρει ποινή κάθειρξης έως 10 έτη και χρηματική ποινή που υπολογίζεται ότι μπορεί να ανέλθει έως 50.000 ευρώ, ενώ παράλληλα, επιφέρει και διοικητική κύρωση, δηλαδή πρόστιμο από 30.000 έως 50.000 ευρώ ανά ζώο και περιστατικό.

Το μητρώο παραβατών

Η σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται τα φαινόμενα κακοποίησης ζώων δεν εξαντλείται στην αυστηροποίηση των κυρώσεων, καθώς εισάγεται μία ακόμη δικλείδα ασφαλείας προκειμένου, άνθρωποι αποδεδειγμένα επικίνδυνοι, να μείνουν μακριά από τα ζώα.

Όποιος έχει καταδικαστεί από τη δικαιοσύνη για κακοποίηση ζώου συντροφιάς δεν μπορεί να οριστεί ως ιδιοκτήτης ή ανάδοχος ζώου συντροφιάς για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα ετών. Παράλληλα, για το ίδιο χρονικό διάστημα, δεν μπορεί να απασχολείται, εθελοντικά ή με αμοιβή, σε αντικείμενο σχετικό με ζώα.

Άλλες καινοτομίες στο νομοσχέδιο

Μερικές επιπλέον καινοτομίες που εισάγει το νομοσχέδιο, οι οποίες αποσκοπούν στο να συμβάλουν στην ενίσχυση της κουλτούρας φιλοζωίας μας και στη βελτίωση της ευζωίας των ζώων, είναι οι εξής:

• Αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Πολίτη για τη διαμεσολάβηση σχετικά με τα δικαιώματα των ζώων και την τήρηση της σχετικής νομοθεσίας.
• Εκπαίδευση των σωμάτων ασφαλείας σχετικά με τη φιλοζωία και την ευζωία των ζώων.
• Ψηφιακή εφαρμογή και ιστοσελίδα υποδοχής καταγγελιών για κακοποίηση ζώων. Οι καταγγελίες αυτές τίθενται υπόψη των ελεγκτικών αρχών.
• Ρητή πρόβλεψη ίδρυσης και λειτουργίας περιφραγμένων πάρκων σκύλων από τους δήμους.
• Πρόβλεψη λειτουργίας κοιμητηρίων και νεκροταφείων σκύλων και από τους δήμους.